Instytut Językoznawstwa powstał w wyniku zmian struktury uczelni w 2019 r. Wyłonił się z części dawnych instytutów i katedr Wydziału Humanistycznego: Instytutu Polonistyki i Logopedii, Instytutu Słowiańszczyzny Wschodniej, Katedry Języka Niemieckiego i Katedry Języka Angielskiego, grupując pracowników naukowo-dydaktycznych i dydaktycznych zorientowanych językoznawczo. Obecnie w instytucie zatrudnionych jest 54 pracowników.

W instytucie prowadzone są zróżnicowane tematycznie i metodologicznie badania nad językiem jako systemem komunikacji oraz poszczególnymi językami nowożytnymi.

W latach 2020-2022 dyrektorem Instytutu był prof. dr hab. Mariusz Rutkowski. Obecnie funkcję tę pełni dr hab. Iza Matusiak-Kempa, prof. UWM.