Instytut Historii

Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego

Muzeum Dom Jana Matejki  Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie

oraz

Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Olsztynie

zapraszają na konferencję naukową:

"Odcienie buntu. Romantyczny indywidualizm w postawach i twórczości Polaków w XIX i początkach XX wieku"

Kraków 24 października 2022

Dwieście lat temu w oficynie wydawniczej Józefa Zawadzkiego w Wilnie ukazał tom „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Sejm RP rok 2022 ogłosił Rokiem Romantyzmu Polskiego.  Romantyzm to epoka w dziejach kultury europejskiej, w której po raz pierwszy zostały postawione pytania o odmienność, obcość, miejsce jednostki w społeczeństwie, obszar i granice wolności człowieka. Ważnym wątkiem w dociekaniach filozoficznych stała się kwestia indywidualizmu. Idea romantycznego indywidualizmu zasadza się na rozpatrywaniu egzystencji ludzkiej w oderwaniu od społeczeństwa  i w opozycji do społeczeństwa lub jakiejś grupy. Literatura i kultura I połowy XIX wieku wydała wzorce różnych postaw, od skrajnego indywidualizmu po postawy kolektywistyczne. Romantyczny indywidualizm miał jednak większą siłę oddziaływania – jednostka zbuntowana, nieprzystosowana stawała poza nawiasem społecznym i pozostawała w osamotnieniu. Samotność indywidualisty wynikała również z jego przywódczej roli, gdy stawał się on wyrazicielem myśli całego narodu.  Charakterystyczną cechą romantycznego bohatera było wewnętrzne rozdarcie, melancholia, walka ze światem, bezkompromisowość, wierność sobie samemu i nieustanne podążanie ku ideałowi, którego nie można osiągnąć.

Organizatorzy proponują spojrzenie na „długi wiek XIX” przez pryzmat romantycznego indywidualizmu, który wyrażał się w różnych sferach: obyczajowej, ekonomicznej, politycznej, psychologicznej zarówno w konkretnych działaniach, życiorysach, jak i twórczości literackiej i artystycznej. Zachęcamy historyków, historyków sztuki, antropologów, muzealników i literaturoznawców do świeżego spojrzenia na romantycznych buntowników/samotników, romantyczne postawy w biografiach bohaterów oraz konsekwencje ich wyborów.  Zamierzamy poddać pod naukowy namysł rożne odcienie buntu – zarówno te wynikające z napięcia pomiędzy jednostką a otaczającym światem jak i bunt
o charakterze narodowym, który wiódł Polaków ku postawom heroistycznym
i mesjanistycznym. Romantyczny indywidualizm ma stanowić klucz interpretacyjny, dzięki któremu można lepiej poznać i wyjaśnić postawy Polaków w dobie rozbiorowej. Pragniemy zachęcić badaczy do poszukiwania cech osobowości charakterystycznych dla romantyków nie tylko w epoce Romantyzmu, ale również w okresie późniejszym.

Zgłoszenie uczestnictwa w konferencji prosimy przesłać na formularzu (drogą elektroniczną) do 5 października 2022 roku. Prosimy o dołączenie do formularza zgłoszeniowego krótkiego abstraktu referatu (do 2000 znaków).

Zgłoszenia prosimy przesyłać pod adresy:

jaroslawkita@poczta.onet.pl prof. dr hab. Jarosław Kita, Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Kamińskiego 27 a, 90-219 Łódź

mariakorybut@o2.pl  prof. UWM, dr hab. Maria Korybut-Marciniak, Instytut Historii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, ul. K. Obitza 1, 10-725 Olsztyn   

Obrady odbywać się będą tym razem w Muzeum Dom Jana Matejki, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.

Komitet Naukowy Konferencji: prof. dr hab. Jarosław Kita, , dr hab. Maria Korybut-Marciniak, prof. UWM

Komitet Organizacyjny Konferencji: mgr Marta Kłak-Ambrożkiewicz, dr Elżbieta Klimus,