Relacja z XVII Forum Historyków Wojskowości

Olsztyn – Grunwald, 25–26 września 2025 r.

Tegoroczne XVII Forum Historyków Wojskowości rozpoczęło się 25 września w wyjątkowej scenerii Muzeum Bitwy pod Grunwaldem. To symboliczne miejsce nadało inauguracji szczególną rangę.

Po rejestracji uczestników nastąpiło uroczyste otwarcie konferencji, którego dokonali dr Grzegorz Kała, dr Szymon Drej oraz dr hab. Adam Ostanek. Podkreślili oni znaczenie Forum jako wydarzenia integrującego badaczy dziejów militarnych oraz rolę tegorocznego hasła przewodniego – „Logistyka wojskowa na przestrzeni dziejów”.

Podczas inauguracji miała miejsce również uroczystość wręczenia medali „Historia Militaris Polonica”. Otrzymali je dwaj wybitni historycy związani z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim – dr hab. prof. UWM Dariusz Radziwiłłowicz oraz prof. dr hab. Norbert Kasparek. Prócz nich medalem uhonorowana została także prof. dr hab. Danuta Kisielewicz, związana z Uniwersytetem Opolskim. Kapituła odznaczenia podkreśliła ogromny wkład laureatów w rozwój badań nad historią wojskowości w Polsce.

Pierwszym akcentem merytorycznym było wystąpienie generała Lecha Stefaniaka, który podzielił się refleksjami na temat współczesnych wyzwań w systemach logistycznych sił zbrojnych. Jego głos stanowił cenny punkt odniesienia dla późniejszych debat historycznych.

Kolejnym punktem była „Debata Mistrzów” z udziałem profesorów: Waldemara Rezmera, Karola Olejnika i Adama Dobrońskiego, moderowana przez dr. hab. prof. WAT Adama Ostanka. Rozmowa dotyczyła znaczenia logistyki jako kluczowego, choć nierzadko niedocenianego elementu sztuki wojennej oraz metodologicznych wyzwań stojących przed historykami wojskowości.

Po przerwie obiadowej uczestnicy mieli okazję zwiedzić ekspozycję muzealną, co było wyjątkowym uzupełnieniem obrad i pozwoliło mocniej odczuć wagę miejsca. Dzień zakończył się panelem głównym, w którym wystąpili: dr hab. Dariusz Radziwiłłowicz, prof. dr hab. Dariusz Nawrot oraz dr Szymon Drej, przy moderacji prof. dr. hab. Norberta Kasparka. Dyskusja koncentrowała się wokół organizacji i zaopatrzenia wojsk w różnych epokach.

Drugi dzień Forum – 26 września – odbył się w gmachu Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Uczestnicy obradowali w sześciu panelach tematycznych obejmujących szerokie spektrum problematyki: od zagadnień logistyki w epoce nowożytnej, poprzez kwestie aprowizacji i transportu w XX wieku, aż po współczesne doświadczenia wojskowe.

Wystąpienia prelegentów spotkały się z żywą reakcją słuchaczy i zaowocowały wieloma wartościowymi dyskusjami. Potwierdziło to, że logistyka wojskowa jest zagadnieniem nie tylko szerokim i interdyscyplinarnym, ale także kluczowym dla pełnego zrozumienia dziejów wojskowości.

Forum cieszyło się również zainteresowaniem mediów – obecne były ekipy Radia Olsztyn i TVP 3 Olsztyn, które przygotowały relacje podkreślające rangę wydarzenia w środowisku naukowym i kulturalnym regionu.

Konferencję zamknęli wspólnie: dr Grzegorz Kała, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego, oraz prof. dr hab. Adam Ostanek, prezes Stowarzyszenia Historyków Wojskowości. W swoim wystąpieniu końcowym prof. Ostanek podkreślił także niezwykłe zaangażowanie i wysiłek organizacyjny pracowników oraz współpracowników Instytutu Historii UWM, dzięki którym Forum mogło zostać przygotowane i przeprowadzone na najwyższym poziomie, odpowiadającym jego prestiżowi i randze. Ogłoszono także organizatora kolejnego Forum, które odbędzie się w 2027 roku, a zostało nim Muzeum Tarnowskich w Tarnobrzegu.

Instytut Historii UWM był głównym organizatorem XVII edycji Forum Historyków Wojskowości.